Aylak Adam Yusuf Atılgan
Sunday, December 11, 2016
Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilen Aylak Adam Yusuf Atılgan tarafından yazılmış önemli eserlerinden biridir. Yusuf Atılgan yazdığı iki eserle önemli yazarlar arasında sayılmaktadır.
1959 yılında yazılmış olan Aylak Adam, ''C'' olarak isimlendirilen bir aylağın hayatını anlatmaktadır. ''C'' içerisinde yaşadığı toplumla bağlarını koparmış, topluma yabancılaşmış bir adam olarak çıkmaktadır karşımıza. Aylak Adam dört mevsimlik süre içinde geçmektedir. Kış, ilkyaz, yaz ve güz olarak dört ayrı bölüme ayrılmıştır.
Babasından kalan yüklü miktarda mirasa sahip olan ve geçimini bu mirasla sağlayan ''C'' babasına benzemekten çok korkmakta ve onun gibi olmamak için elinden geleni yapmaktadır. Oldukça varlıklı olan bu genç adam hiç bir iş yapmadan sadece zamanını geçirebileceği günlük işler yapmaktadır. Zamanının neredeyse tamamını yürüyüş yaparak, içerek, kitap okuyarak ve tablo satın alarak geçirmektedir. Farklı bir adam olan ''C' tek bir kadını aramaktadır. Hayatına giren kadınlarda, aradığı kadını bulmak istemektedir. Bulmasının imkansız olduğunu düşünse de aramaktan vazgeçmemiştir.
''C'' toplum ve düzene karşı eleştirel yaklaşan bir karakterdir. Eli paketliler olarak adlandırdığı kesim ve evliliğe olan ön yargıları örnek gösterilebilir. Toplumu ve düzeni eleştirmesine rağmen bir çözüm bulmak çabası içine de girmemektedir. Çok ilginç bir karakter olan ''C' örnek vermek gerekirse bir pastanenin sürekli müşterisi olmak istememektedir. Yada uzun süre aynı restoranda yemek yememektedir. Birine veya bir yere alışmak istememekte, bir anlam kazanmalarına izin vermemektedir.
Karakterin vurgulanan bazı takıntıları da hikayenin en önemli yerlerini oluşturmaktadır. Bıyık bırakmak istememesi, bacaklara dokunamaması, kulaklara olan takıntısı örnek gösterilebilir. Bu takıntıların tamamı Zehra teyzesi ve babasıyla yaşadığı dönemde babası ve teyzesinin birlikte olduğunu öğrenmesi, babasına duyduğu nefretin her geçen gün artmasından sonra oluşmuştur.
Çocukluğunda Zehra teyzesine olan düşkünlüğü sonrasında hayatına giren kadınlarda ona olan benzerlikler aramasına neden olmuştur. Güler ve Şaşı kadın buna örnek gösterilebilir. Kitaptaki diğer önemli bir karakter Ayşedir. Ayşe kimseyle paylaşmadığı anılarını dahi paylaştığı kişi olarak çıkmaktadır karşımıza ve sevgilisidir.
İstanbul'da geçen hikayede meyhaneler, sinemalar, dükkanlar, sahil kenarları, caddeler, tramvaylar ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır. Hikaye ağırlıklı olarak bu mekanlarda geçmektedir ve ''C'' aradığı kadını bulabilme ihtimaliyle bir kaç defa karşılaşmıştır. Yusuf Atılgan bu kadına ''B'' demektedir. İlk olarak bir tramvayda, sonrasında katılmadığı bir yemek davetinde ve kitabın son sayfalarında tanışabilme fırsatı bulmuştur.
Özellikle anlatım dili, benzetmeleri ve gözlemleriyle dikkat çekmekte olan eserlerden Aylak Adam. Yazarın bazı bölümlerde parantez içinde kendi düşüncelerine yer vermesi ve kadın karakter tarafından yazılan mektupların etkisiyle de uzun süre unutulmayacak eserlerden.
Sizde kendinizi B.yi ararken bulabilir, C.yi anlamakta zorlanabilirsiniz. Umarım benim kadar seversiniz karakterleri ve kitabı 😄 ve uzun süre etkisinden kurtulamazsınız. Şimdiden iyi okumalar.
1959 yılında yazılmış olan Aylak Adam, ''C'' olarak isimlendirilen bir aylağın hayatını anlatmaktadır. ''C'' içerisinde yaşadığı toplumla bağlarını koparmış, topluma yabancılaşmış bir adam olarak çıkmaktadır karşımıza. Aylak Adam dört mevsimlik süre içinde geçmektedir. Kış, ilkyaz, yaz ve güz olarak dört ayrı bölüme ayrılmıştır.
Babasından kalan yüklü miktarda mirasa sahip olan ve geçimini bu mirasla sağlayan ''C'' babasına benzemekten çok korkmakta ve onun gibi olmamak için elinden geleni yapmaktadır. Oldukça varlıklı olan bu genç adam hiç bir iş yapmadan sadece zamanını geçirebileceği günlük işler yapmaktadır. Zamanının neredeyse tamamını yürüyüş yaparak, içerek, kitap okuyarak ve tablo satın alarak geçirmektedir. Farklı bir adam olan ''C' tek bir kadını aramaktadır. Hayatına giren kadınlarda, aradığı kadını bulmak istemektedir. Bulmasının imkansız olduğunu düşünse de aramaktan vazgeçmemiştir.
''C'' toplum ve düzene karşı eleştirel yaklaşan bir karakterdir. Eli paketliler olarak adlandırdığı kesim ve evliliğe olan ön yargıları örnek gösterilebilir. Toplumu ve düzeni eleştirmesine rağmen bir çözüm bulmak çabası içine de girmemektedir. Çok ilginç bir karakter olan ''C' örnek vermek gerekirse bir pastanenin sürekli müşterisi olmak istememektedir. Yada uzun süre aynı restoranda yemek yememektedir. Birine veya bir yere alışmak istememekte, bir anlam kazanmalarına izin vermemektedir.
Karakterin vurgulanan bazı takıntıları da hikayenin en önemli yerlerini oluşturmaktadır. Bıyık bırakmak istememesi, bacaklara dokunamaması, kulaklara olan takıntısı örnek gösterilebilir. Bu takıntıların tamamı Zehra teyzesi ve babasıyla yaşadığı dönemde babası ve teyzesinin birlikte olduğunu öğrenmesi, babasına duyduğu nefretin her geçen gün artmasından sonra oluşmuştur.
Çocukluğunda Zehra teyzesine olan düşkünlüğü sonrasında hayatına giren kadınlarda ona olan benzerlikler aramasına neden olmuştur. Güler ve Şaşı kadın buna örnek gösterilebilir. Kitaptaki diğer önemli bir karakter Ayşedir. Ayşe kimseyle paylaşmadığı anılarını dahi paylaştığı kişi olarak çıkmaktadır karşımıza ve sevgilisidir.
İstanbul'da geçen hikayede meyhaneler, sinemalar, dükkanlar, sahil kenarları, caddeler, tramvaylar ayrıntılı bir şekilde anlatılmaktadır. Hikaye ağırlıklı olarak bu mekanlarda geçmektedir ve ''C'' aradığı kadını bulabilme ihtimaliyle bir kaç defa karşılaşmıştır. Yusuf Atılgan bu kadına ''B'' demektedir. İlk olarak bir tramvayda, sonrasında katılmadığı bir yemek davetinde ve kitabın son sayfalarında tanışabilme fırsatı bulmuştur.
Özellikle anlatım dili, benzetmeleri ve gözlemleriyle dikkat çekmekte olan eserlerden Aylak Adam. Yazarın bazı bölümlerde parantez içinde kendi düşüncelerine yer vermesi ve kadın karakter tarafından yazılan mektupların etkisiyle de uzun süre unutulmayacak eserlerden.
Sizde kendinizi B.yi ararken bulabilir, C.yi anlamakta zorlanabilirsiniz. Umarım benim kadar seversiniz karakterleri ve kitabı 😄 ve uzun süre etkisinden kurtulamazsınız. Şimdiden iyi okumalar.
12 comments
bende henüz bu kitabı okumak için vakit bulamadım :/ bakalım ne zamana olur :)
ReplyDeletebenim de uzun süredir ertelediğim bir kitaptı :) umarım en kısa zaman da bir fırsatını bulursun:)
DeleteKeyifle okuduklarım arasında... Kaleminize sağlık... Sevgiler...
ReplyDeleteBenim için de öyleydi :) sevgiler :)
DeleteMerhaba, bende bu kitabı okumuştum ama okurken depresyona girmiştim:) Çok kasvetli bir kitaptı bana göre:) Sevgiler:)
ReplyDeleteBiraz kasvetli sanırım doğru :) Ancak ben karakterin işlenişini çok sevmiştim :)
Deletekasvetli eh evet :) karakter hoş ama:))
ReplyDeletebu arada ben de blogumda yılın kitabını seçiyoruz, sen de yorum yaparsan mutlu olur sevinirim :))
Hemen geliyorum :)
DeleteYazarın Anayurt Oteli'ni okumuştum. Bu kitabı da kitaplığımda okunmayı bekliyor. Güzel eleştiriler yazmana sevindim. Yeni yılda okuyacağım.
ReplyDeleteUmarım beğenirsin :) Ben özellikle karakteri çok sevmiştim. Anayurt Oteli de benim okumak istediklerim arasında :)
DeleteMerhabalar, blogunuzu yeni keşfettim ve takibe aldım. Siz de benim yeni açmış olduğum blogumu takip edip desteğinizi esirgemezseniz çok mutlu edersiniz. Sevgiyle kalın.
ReplyDeletekucukayipdunya@gmail.com
Ziyaret edeceğim teşekkür ederim :)
Delete